Lakerlopen wordt gerekend tot één van de meest aansprekende voorbeelden van stedelijke vernieuwing in Nederland in de afgelopen 20 jaar. Dit komt niet alleen door de bijzonder zorgvuldige stedenbouwkundige inpassing van de nieuwbouw, of de slimme reorganisatie van de stadsplattegrond binnen de historische wijkstructuur. Het project springt vooral in het oog door de jarenlange intensieve samenwerking tussen bewoners, de gemeente, woningcorporaties en ontwikkelaar. MUST heeft in dit open planproces een belangrijke rol gespeeld als verbinder tussen mensen en vertaler van wensen in ruimtelijke structuren en ingrepen. De door MUST ontwikkelde matrix-methode was daarbij een belangrijk instrument. BIQ stadsontwerp ontwierp de woningen voor de eerste fase onder supervisie van MUST.
Samen stad maken
Lakerlopen is een typische Eindhovense wijk met 1.400 woningen waarvan het merendeel laagbouw. In 1996 is door de Gemeente Eindhoven begonnen met een proces van stedelijke vernieuwing dat na vijf jaar gestrand is op veel maatschappelijke weerstand. Eind 2002 is MUST gevraagd om samen met alle betrokken partijen de stedenbouwkundige component van de stedelijke vernieuwing opnieuw te verkennen en uit te werken in een masterplan.
Cruciaal voor de gekozen inzet is een open en transparant afwegingskader binnen een overzichtelijke matrix. Alle uitgangspunten, wensen en behoeften van alle partijen zijn op een rij gezet en verkend op haalbaarheid. Deze inventarisatie leverde de basis voor een stapsgewijze inkadering van de opgave en een beargumenteerde afweging die voor alle betrokkenen inzichtelijk is gemaakt. Via een reeks visiedebatten en ontwerpsessies met bewoners, eigenaars, corporaties en gemeente is er een voorkeursmodel ontstaan, samengesteld uit de meest wenselijk en kansrijk geachte bouwstenen. Zo ontstond er breed draagvlak voor alle fysieke en sociale ingrepen in de wijk.
Product
Stedenbouwkundig plan
Periode
2002-2013
Opdrachtgever
Gemeente Eindhoven Woonbedrijf
Trudo
Haagdijk BV
Behoud van de buurtcultuur, versterken van de structuur
De belangrijkste ingreep is het versterken van de straten in Lakerlopen. De straten zijn de ruimtelijke karakteristiek en de sociale bindende factor van de wijk. Met de kwaliteit van de straat als leidraad is een pakket aan maatregelen opgesteld waarmee de ruimtelijke structuur van Lakerlopen ingrijpend verbeterd kan worden. Nieuwe verbindingen naar winkelcentrum Haagdijk en het Eindhovensch kanaal moeten de wijk beter verbinden met zijn omgeving. Meer ruimte voor parkeerplaatsen op de binnenterreinen moet de parkeerdruk op straat verminderen. Geveltuinen, bomen, voortuinen en speelplekken moeten de straten weer een levendig en aantrekkelijk gezicht geven. En een aantal bijzondere elementen, zoals de Kempensebaan, het Rembrandtplein en speeltuin ‘t Cuypke worden opnieuw ingericht en krijgen nieuwe bestemmingen. Dit zijn de toekomstige aantrekkelijke ontmoetingsplekken in de wijk.
Het voorkeursmodel is uitgewerkt tot een stedebouwkundig plan dat voor alle partijen een duidelijk kader biedt. Het stedebouwkundig plan is in 2005 door de Gemeenteraad vastgesteld. Eind 2005 is gestart met de uitwerking van de eerste twee deelgebieden en het plan voor de openbare ruimte. De laatste nieuwbouwwoningen, ontworpen door Hans van der Heijden, zijn in 2022 opgeleverd.
