In Amsterdam is de vraag naar woningen groter dan het aanbod. De ambitie van het Amsterdam college is om tot 2025 de bouw van 50.000 woningen binnen de stadsgrenzen mogelijk te maken. Omgerekend zijn dit ongeveer 7.500 woningen per jaar. Het stadsdeel Centrum heeft beperkte capaciteit om de bestaande woningvoorraad uit te breiden. Toch is het een uitgesproken ambitie van de Aanpak Binnenstad om meer woningen in de binnenstad te realiseren. Het denken in beperkingen wordt omgezet in het denken in mogelijkheden. Eén van de mogelijkheden is het verdichten van de bestaande stad door het optoppen met extra verdiepingslagen om zo het woningaanbod uit te breiden. Met dit onderzoek wil de Gemeente Amsterdam nagaan of er mogelijkheden zijn om woningen in de Amsterdamse binnenstad toe te voegen door het optoppen van bestaande bebouwing.
Kansenkaart voor optoppen
Vanuit de schaal van de binnenstad van Amsterdam onderzocht MUST kansrijke plekken waar eventueel kan worden opgetopt. Om dit onderzoek in te kaderen zijn in samenspraak met de gemeente Amsterdam vijf criteria voor optoppen opgesteld.
Periode
2024
Opdrachtgever
Gemeente Amsterdam
Aanbevelingen vanuit de Kansenkaart Optoppen
Op de Kansenkaart vallen drie gebouwtypologieën op. Ten eerste zijn er verspreid over de binnenstad grote dakoppervlakten op een losstaand bouwvolume. Ten tweede vallen de platte daken op van de volgens stempelstructuur gebouwde buurten. Ten derde zijn er de daken die onderdeel uitmaken van een gesloten bouwblok.
Typologie 1 — Losstaand bouwvolume
De optoptypologie losstaand bouwvolume bestaat uit grote iconische en herkenbare gebouwen. Van het grote woongebouw op het Westerdokseiland, de Stopera midden in het centrum, de grote gebouwen langs de Jodenbreestraat tot de Universiteit van Amsterdam op het Roeterseiland. Ze hebben allemaal één ding gemeen: een potentiële kans om op het dak woningen toe te voegen.
Typ;ologie 2 — Stempelstructuur
De tweede optoptypolgie is de stempelstructuur. De meeste gebouwen met stempelstructuur bevinden zich in het oostelijke gedeelte van de binnenstad, waar grote havenloodsen in de jaren ‘70 en ‘80 plaats maakte voor woningbouw. Vanwege o.a. bouwsnelheid werd in Kattenburg en Wittenburg destijds gekozen voor een stempelstructuur. De gebouwen hadden vier bouwlagen, waardoor er niet aan het vereiste van een lift hoefde te worden voldaan. Kenmerkend aan deze wijken is het groene karakter.
Typologie 3 — Bouwblok
De derde optoptypologie is onderdeel van een bouwblok. Als je de kansenkaart bekijkt dan zie je dat deze typologie zich voornamelijk bevindt in het westelijke gedeelte van de stad, maar ook in de binnenstad in de omgeving van het Rokin. Dit is allemaal te herleiden naar de opbouw van de stad. De verkavelingsstructuur is opgebouwd op het stramien van oude bestaande agrarische gronden. Kavels zijn smal, maar diep. Hierdoor werd de bebouwing ook smal en diep. De potentiële optoplocaties liggen daarom versnipperd door de wijken heen in vergelijking met de andere twee typologieën.
