Waterbestendige Westpoort — Toegroeien naar waterrobuuste inrichting

Een groot deel van Nederland ligt onder zeeniveau. Daardoor is er een kans op overstroming, hoe goed de dijken en duinen ons ook beschermen. De kans op overstroming in Westpoort is relatief klein: voor een object op 1,15 meter boven N.A.P. is die kans ongeveer 1/10.000 per jaar. Toch kan het verstrekkende gevolgen hebben voor de hele stad en de regio, door de in Westpoort aanwezige vitale en kwetsbare functies die cruciaal zijn voor het functioneren van stad en regio. Denk bijvoorbeeld aan de stroomvoorziening, zuivering van afvalwater, het warmtenet en telecom.

De afgelopen jaren hebben wij de mogelijkheden verkend om het Westelijk Havengebied van Amsterrdam  (Westpoort) zo robuust mogelijk in te richten, zodat de gevolgen en schade door een overstroming zo beperkt mogelijk blijven. De uitkomst hiervan is de adaptatiestrategie Waterbestendige Westpoort. Deze is online te lezen via Issuu.

De Adaptatiestrategie Westpoort richt zich op het beter beschermen van de in het gebied aanwezige vitale en kwetsbare functies. De adaptatiestrategie zet daarbij in op het beter benutten van kansen die zich voordoen bij ruimtelijke ontwikkelingen en bedrijfsinvesteringen, op het aanpassen van bestaande objecten en op het maken van afspraken tussen publieke en private partijen. Als overstromingsrisico’s tijdig worden meegenomen hoeft extra bescherming veelal niet tot extra kosten te leiden.

De adaptatiestrategie is opgebouwd uit drie sporen: 
Aware — richt zich op het bewust maken van de overstromingsrisico’s.
Bottom line — richt zich op het beperken van de omvang van een ramp en wat daar voor nodig is.
Resilient projects — signaleert en stimuleert slimme oplossingen voor een weerbare en robuuste inrichting van het gebied.

Periode
2013–2017

Product
Adaptatiestrategie

Opdrachtgever
Ministerie Infrastructuur & Milieu
Gemeente Amsterdam
Waternet

In gesprek met ondernemers
Om vanuit de dagelijkse praktijk in Westpoort beter inzicht te krijgen op de gevolgen van een mogelijke overstroming zijn vijftien interviews afgenomen met bedrijven in Westpoort. Daarnaast is een serie workshops met stakeholders georganiseerd waarin de ketenafhankelijkheid tussen enerzijds vitaal en kwetsbare functies in Westpoort en anderzijds het functioneren van stad en regio in beeld is gebracht.Tijdens de workshops zijn maatregelen geïdentificeerd waarmee de waterbestendigheid van het gebied op korte en lange termijn vergroot kan worden. Deze maatregelen richten zich met name op de ruimtelijke inrichting van het gebied zelf; de tweede laag (en deels derde laag) van meerlaagsveiligheid.

Kansrijke maatregelen
Om inzicht te krijgen in wat de meest kansrijke maatregelen zijn, zijn de aangedragen maatregelen verdeeld over een viertal handelingsperspectieven. De handelingsperspectieven bestrijken het spanningsveld tussen individueel of collectieve maatregelen en tussen maatregelen voor het laten doorfunctioneren of maatregelen voor evacuatie / snel herstel. Specifiek is gekeken naar meekoppelkansen. Waar worden al investeringen in het gebied gedaan in het kader van groot onderhoud, nieuw te realiseren projecten of vernieuwing van bedrijfsinstallaties? Vaak kan gebruik worden gemaakt van de bestaande dynamiek van vernieuwing zodat er geleidelijk toegegroeid wordt naar een waterrobuuste inrichting van het gebied zonder dat dit gepaard hoeft te gaan met grote extra investeringen.