Masterplan Wagenwerkplaats Amersfoort — De waarde van langzame gebiedsontwikkeling

De toekomst van het voormalige Wagenbedrijf prikkelt de verbeelding: een terrein van bijna 20 hectare met enorme ontwikkelpotentie omdat het direct achter het station van Amersfoort ligt. MUST maakte het masterplan om het nog aanwezige cultureel erfgoed veilig te stellen, het gebied toegankelijk te maken en de geleidelijke gebiedsontwikkeling op gang te brengen.

De basis op orde
Op verzoek van NS Vastgoed en in samenwerking met omwonenden, gebruikers van het terrein en de gemeente Amersfoort heeft MUST stapsgewijs gewerkt aan een gemeenschappelijk gedragen ontwikkelconcept voor de Wagenwerkplaats. Het concept gaat uit van geleidelijke ontwikkeling van binnenuit, gecombineerd met gerichte impulsprojecten die het gebied op strategische momenten een ontwikkelfase verder kunnen brengen.

Periode
2006–2011

Product
Stedenbouwkundig plan en inrichtingsplan openbare ruimte

Opdrachtgever
NS Vastgoed
Gemeente Amersfoort

Het plan heeft geen strikte tijdshorizon, maar wel een strikte volgorde van ontwikkelen. De eerste fase bestaat uit gerichte en kleinschalige investeringen die het gebied opnieuw tot leven moeten brengen. De tweede fase zet in op het realiseren van een duurzame ruimtelijke hoofdstructuur door investeringen in ondergrondse en bovengrondse infrastructuur, de inrichting van de belangrijkste openbare ruimten en de aanplant van bomen. In de derde fase wordt het cluster van monumentale gebouwen gerenoveerd en geschikt gemaakt voor culturele bedrijvigheid, theater en voorzieningen voor de jeugd.

Zo ontstaat er een centraal gelegen en goed bereikbaar kloppend hart op de Wagenwerkplaats. Dit is de stevige basis voor vervolgfasen waarin, door de waardeontwikkeling van het terrein, voor het eerst ook kansen ontstaan om investeringen terug te verdienen. Richting het station is veel ruimte beschikbaar voor de ontwikkeling van commercieel vastgoed dat profiteert van het culturele imago van de locatie en de nabijheid van het station. Ten westen van het kerngebied ligt het accent op kansen voor woningbouw, aansluitend op de geliefde woonbuurten van het Soesterkwartier en de landschappelijke uitlopers van de Utrechtse Heuvelrug.

Estafette
De eerste drie fasen van het Masterplan zijn onder begeleiding van MUST voltooid. Alenca Mulder van WVAU architecten was verantwoordelijk voor de renovatie van de waardevolle gebouwen en samen met Han Michel is gewerkt aan een zorgvuldige casting van de eerste huurders. Inmiddels bieden de gerenoveerde monumentale gebouwen onderdak aan een diverse groep ondernemers, culturele instellingen en kunstenaars. Samen met bewoners van het Soesterkwartier is er een verkeersspeeltuin aangelegd en het grote aantal jonge bomen is na 10 jaar al fors gegroeid.

Enkele jaren na afronding van het Masterplan werd MUST gevraagd om het Masterplan te herijken en verder uit te werken voor de volgende fasen van de gebiedsontwikkeling. Omdat onze collega’s van H+N+S en IMOSS nu gevestigd zijn op de Wagenwerkplaats hebben wij de opdrachtgevers geadviseerd om de opdracht aan deze partijen te gunnen, want de langzame rijping van het gebied is alleen maar mogelijk als mensen die een sterke binding met de eigenheid van de plek hebben nauw bij de planvorming worden betrokken.